İşitme Sağlığı

Nasıl Duyuyoruz?

İşitme kaybı, Türkiye'de yetişkinleri etkileyen en yaygın rahatsızlıklardan biridir. İşitme kaybını anlamak için öncelikle nasıl duyduğumuzu anlamak önemlidir.

1- Havadaki ses dalgaları dış kulağa girer ve kulak kanalından geçerek kulak zarına ulaşır.
2- Kulak zarı gelen ses dalgalarından titreşir ve bu titreşimleri orta kulaktaki minik kemiklere gönderir. Bu kemikler havadan gelen ses titreşimlerini iç kulağın kokleasında bulunan sıvı gövdesinde dalgalanmalara dönüştürür.
3- Dalgalanma tüy hücreleri tarafından hissedilir ve tüy hücreleri buna yanıt olarak yukarı ve aşağı hareket eder.
4- Bu harekete tepki veren kimyasallar elektrik sinyalleri oluşturur ve bu sinyaller işitme siniri aracılığıyla beyne iletilir.
5- Beyinde bu elektrik sinyalleri tanıdığımız ve anladığımız sese dönüştürülür.

İşitme Kaybı

Başta kulak olmak üzere, işitme ile ilgili yapı ve yolların anatomik(tümör, enfeksiyon), fizyolojik(sıvı, elektrolit), fiziksel (yüksek ses, basınç değişimi) kimyasal (ilaçlar) sebeplerle etkilenerek fonksiyonlarının bozulması ile karakterize durumdur. Daha çok ileri yaş grubundaki bireyler ile yüksek ve gürültülü seslere maruz kalanlarda rastlanır. Bununla birlikte her yaş grubunda görülebilir. İşitme kaybı, sesleri duymada kısmi yahut tamamen kayıpla seyredebilen bir tıbbi rahatsızlıktır.

İşitme kaybınız olduğunda, başkalarından söylediklerini tekrarlamalarını istemek zorunda olduğunuz için utanabilirsiniz veya konuşmayı güvenle takip edemezsiniz. Sonuç olarak kendinizi diğer insanlardan izole edebilir ve sosyal toplantılardan kaçınabilirsiniz. Beyninizin aktif ve sağlıklı kalabilmesi için sosyal etkileşime ihtiyacı vardır.

İşitme Kaybı Çeşitleri Nelerdir?®

İşitme kaybı geçici veya kalıcı olabilir. Üç ana işitme kaybı türü vardır: sensörinöral, iletim tipi ve karma.

• Sensorinöral işitme kaybı: İç kulakta ya da sesleri beyne ileten işitme sinirinde gelişen sorunlar nedeniyle görülen işitme kaybı. Sensörinöral kayıp, işitme kaybının en yaygın türüdür. Yaşlılık, yüksek sese maruziyet, yaralanma, hastalık, bazı ilaçlar veya genetik bir hastalığın sonucu olabilir.
• İletim tipi işitme kaybı: Seslerin dış veya orta kulaktan geçmesini engelleyen bir durumun neden olduğu işitme kaybıdır. İletim tipi işitme kaybı, tekrarlayan kulak enfeksiyonları olan, kulak kanallarına yabancı cisimler sokan çocuklar ve genellikle kulak kiri gibi bir tıkanıklık nedeniyle oluşur. İletim tipi işitme kaybı genellikle geçicidir ve bir odyoloji uzmanı tarafından giderilebilir.
• Karma işitme kaybı, sensörinöral ve iletim tipi işitme kaybının birleşimidir. Sensörinöral kısım yaşa bağlı olabilir ve iletim tipi kısım ise kulak kirinin sıkışması nedeniyle oluşabilir. Bu tip işitme kaybını tedavi etmek için, iletim tipi kısmı temizlemek ve sensörinöral kısmı yönetmek için işitme cihazları takmak üzere bir tıp uzmanına görünmeniz gerekir.

İşitme Kaybı Belirtileri Nelerdir?

İşitme kaybınızın olup olmadığını söylemek her zaman kolay değildir, özellikle de işitme kaybı genellikle kademeli olarak gerçekleştiğinden. İşitme kaybı olan birçok kişi için, yüksek perdeli sesler duyulması en zor olanlardır. Yüksek perdeli ses örnekleri arasında kuş cıvıltıları ve kadın ve çocuk sesleri bulunur. Yetişkinlerde işitme kaybının diğer bazı yaygın belirtileri şunlardır:

• Telefon konuşmaları sırasında karşı tarafı duymakta güçlük çekmek
• İki ya da daha fazla kişiyle sohbet ederken söylenenleri takip etmekte sıkıntı yaşamak
• İletişim kurulan bireylerden, sık sık söylediği şeyleri tekrar etmesini ya da daha yüksek sesle konuşmasını istemek
• Ünsüz harfleri çıkarırken sorun yaşamak
• Film izlerken ya da müzik dinlerken sesi başkalarını rahatsız edecek seviyede açma ihtiyacı ve buna bağlı çevreden şikâyet almak
• Çoğu kişinin mırıldanarak boğuk bir sesle konuştuğunu düşünmeye başlamak
• Kalabalık ortamlarda, arka fonda gürültü olan yerlerde sesleri net algılayamamak
• Özellikle kadın ve çocuklar konuştuğunda anlamakta daha fazla zorluk çekmek
• İletişim problemi yaşamamak için bazı sosyal ortamlardan kaçınma davranışı

Çocuklarda İşitme Kaybının Belirtileri

İşitme kaybının belirtileri çocuklarda farklı görünebilir. Çocuğunuzun işitme kaybı olduğundan endişe ediyorsanız, aşağıdaki belirtilere dikkat edin:

• Konuşmanın uygun olduğu bir yaşta sınırlı, zayıf veya hiç konuşmamak
• Televizyon izlerken daha yüksek sese ihtiyaç duyma
• Sözlerinize uygunsuz şekilde cevap vermek
• İsimlerine yanıt verememe veya çok fazla arka plan gürültüsü olduğunda kolayca sinirlenme

Çocuğunuzun işitme kaybı olabileceğini düşünüyorsanız, yapmanız gereken en iyi şey bir işitme testi planlamaktır. Yetişkinler ve çocuklar için, mevcut herhangi bir işitme kaybının tam doğasını ve kapsamını gösterecek kapsamlı işitme muayeneleri sunuyoruz.

Demans ve İşitme Kaybı İlişkisi

İşitme, genel sağlık ve refahınızın önemli bir parçasıdır. İşitme kaybı nedeniyle düzgün duyamadığınızda, beyniniz aktif ve sağlıklı kalmak için ihtiyaç duyduğu uygun uyarımı alamaz. Çoğu kişi kulaklarımızla değil, beynimizle duyduğumuzu fark etmez. İşitme kaybı, beynin bilgileri tutmak ve anılar oluşturmak için çok önemli olan belirli ses sinyallerini almasını engeller. İşitme kaybı tedavi edilmezse bilişsel gerilemeye ve hatta bunamaya yol açabilir.

Beyninizin aktif ve sağlıklı kalabilmesi için sosyal etkileşime ihtiyacı vardır. Çalışmalar, beyninizi diğer insanlarla sohbet etmek için kullanmadığınızda bunama geliştirme şansınızı artırdığınızı göstermektedir.

Yaşa bağlı işitme kaybı (Presbiakuzi) demans riskini artıran bir faktördür. Araştırmalar, hafif derecede işitme kaybı olan bireylerde demans gelişme olasılığının normal işitmeye sahip bireylere göre iki kat daha fazla olabileceğini düşündürmektedir. İleri derecede işitme kaybı olan kişilerde demans gelişme olasılığı beş kat daha fazla olabilir.